Introductie
Het valt soms niet mee om een offerte voor zonnepanelen te krijgen. De leveranciers zijn overbelast en de levering van de panelen en omvormers is regelmatig een probleem.
Over het algemeen heeft een aanbieder maar weinig informatie nodig voor een eerste offerte. De belangrijkste zijn het jaarlijkse stroomverbruik en je adres. Op basis van jouw adres kan de aanbieder bijna alles achterhalen wat hij nodig heeft. vrijwel iedere aanbieder heeft de beschikking over speciale luchtfoto’s waar jouw dak en de schaduw te zien is.
Vaak zal een aanbieder bij jou langs willen komen voor een oriënterend gesprek. Ik zou daar niet mee beginnen. Maak je eerste keus op basis van objectieve maatstaven die hier later worden besproken. De uiteindelijke keuze maak je natuurlijk ook op basis van je gevoel of sympathie voor een bedrijf. Daarvoor wil je hen wel spreken.
Opbouw van de offerte
Sommige leveranciers houden de aanbieding compact en sturen bijlagen mee met de technische specificaties van de aangeboden onderdelen. Andere leveranciers bieden zeer uitgebreid aan, waarbij ze vaak de indruk willen wekken dat de informatie speciaal voor jou is samengesteld. Het is natuurlijk een kwestie van smaak wat je het liefst wilt ontvangen. Je hebt daar geen keus in, maar je moet je wel realiseren dat je voorkeur hierdoor beïnvloed kan worden. Probeer hier doorheen te kijken.
Als het aan mij ligt zou ik het liefst een compacte offerte ontvangen waar alleen bijlagen bij zitten die echt speciaal voor mij gemaakt zijn.
De bijlagen zijn vaak onleesbaar voor de gemiddelde consument. Als leverancier kun je hier behulpzaam zijn door een bijsluiter mee te leveren. De leverancier zou er ook voor kunnen kiezen om de bijlagen alleen als download-link bij de fabrikant mee te leveren. Dat heeft ook als voordeel dat je altijd de nieuwste versie van de specificaties hebt. Bij een papieren versie kunnen de specificaties snel gedateerd raken.
Mijn advies is hier: een mooie uitgebreide offerte zegt in zoverre iets dat de leverancier zijn best heeft gedaan en jou serieus neemt. Aan de andere kant mag dit niet je keuze bepalen: die offerte ligt straks niet op jouw dak, het gaat om de panelen en installatie.
Inhoud van de offerte
De offertes dienen minimaal de volgende onderdelen te bevatten:
- beschrijving van de levering met apparaten en werkzaamheden (gewone tekst waarin de leverancier in woorden beschrijft wat de koper kan verwachten en dus ook wat de leverancier niet levert);
- beschrijving van de installatielocatie voor panelen en andere apparaten (voor een eerste offerte zal dit een inschatting kunnen zijn). Een luchtfoto met zonneschaduw en ingetekende positie van de panelen op het dak is gewenst;
- een lijst met apparaten, materialen en werkzaamheden met specificaties (voldoende om zelf deze apparaten bij de producent op te kunnen zoeken). De prijzen kunnen per onderdeel hierbij genoemd worden of voor het geheel. Als er later alternatieven worden aangeboden dan moet voor dat onderdeel ook de eigen prijs genoemd worden;
- een opsomming van alternatieven. Elk alternatief heeft een beschrijving, een prijs en een overweging om dit alternatief juist wel of niet te nemen. Het heeft mijn voorkeur om echte prijzen te zien en niet meer- of minderprijzen;
- beschrijving van de garantievoorwaarden en de regelingen waar de leverancier aan mee doet waar de koper voordeel van kan hebben. Soms kan de koper zelf kiezen of het aan een regeling meedoet; hier horen dan kosten bij;
- (algemene) voorwaarden die gelden voor de overeenkomst.
Hiernaast bevatten de meeste offertes ook nog de volgende onderdelen:
- aanmelding als energieleverancier bij netbeheerder;
- informatie over de mogelijkheden voor BTW teruggaaf (niet relevant meer na 1 januari 2023)
- informatie over mogelijke subsidie en duurzaamheidsleningen;
- uitleg over saldering en de afbouw vanaf 2025;
- informatie over milieuvoordelen.
Beoordeling van de offerte
Volledigheid van de levering
De eerste vragen die je beantwoord wil krijgen zijn: krijg ik wat ik nodig heb en moet ik zelf nog wat doen? Deze vragen zou ik letterlijk aan de leverancier stellen. Je wilt weten of de levering compleet is.
Zorg dat je in ieder geval weet of de offerte inclusief installatie van ‘alles’ is. De leverancier zorgt ook voor de aansluiting op de meterkast en plaatst, indien nodig, een extra groep? Is krachtstroom/3-fasen-stroom nodig en zit dit in de prijs?
Als er zaken zijn die de leverancier van jou verwacht, dan is dat geen probleem als jij tenminste precies weet wat je moet doen. Als je onzeker bent, dan kun je altijd eisen dat de leverancier dat meeneemt in zijn offerte. De leverancier zal dan een nieuwe offerte moeten maken. Als hij dat niet wil dan is de leverancier niet geschikt voor jou.
De leverancier zet in zijn offerte vaak een aantal alternatieven. Hij weet niet wat jouw budget is en hij weet niet of je normaal voor de hoogste kwaliteit gaat of voor de laagste prijs. Dit wordt vaak ook om psychologische redenen gedaan: als er een duur alternatief in de offerte staat, dan ziet het goedkopere alternatief er aantrekkelijker uit. Jij hebt als koper niets aan zo’n alternatief als de leverancier niet de voordelen en nadelen van het alternatief aangeeft. Ook hier geldt weer: doorvragen, wat adviseert de leverancier en waarom?
Doorvragen is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Vooral als je spreekt met iemand die er veel meer van weet. Maar we praten hier over veel geld! Je kunt ook altijd ons vragen met je mee te denken.
Prijzen en betalingen
De prijzen horen voor een consument inclusief BTW te worden opgegeven. Maar vanaf 1 januari 2023 zit er geen BTW meer op zonnepanelen. Als je nog wel BTW hebt betaald dan kun je die terugvragen.
Normaal vindt de betaling plaats op de dag van oplevering. Soms wensen leveranciers een aanbetaling, maar ik zou dit niet accepteren. Bij een aanbetaling moet je jezelf weer zorgen gaan maken over de financiële situatie van de leverancier; dat wil je niet.
Soms kan het verstandig zijn om niet het volledige bedrag op de dag van levering te betalen. Dit moet je dan wel in de betalingstermijn vooraf afspreken. Als jij bijvoorbeeld zelf nog werkzaamheden moet uitvoeren nadat de leverancier klaar is en de installatie dus niet getest kan worden, dan is het redelijk dat een laatste termijn van 10-20% pas later betaald wordt. Je spreekt dan af dat jij je werk binnen 1-2 weken af zult hebben en dat de leverancier dan de uiteindelijke oplevering doet, waar betaling op volgt.
Algemene voorwaarden en garantie
De leverancier heeft altijd algemene voorwaarden die horen bij de offerte. Hierin staan zaken als verantwoordelijkheden en procedures bij problemen. Vaak zijn de algemene voorwaarden zo taai dat je er nauwelijks doorheen komt. Toch moet je ze altijd goed lezen, soms staan daar rare dingen in. Kijk vooral goed naar de garantievoorwaarden als ze hier in staan. Meestal neemt de leverancier de garantievoorwaarden over van de producent.
Vaak worden aparte garantievoorwaarden voor de verschillende onderdelen opgesteld:
- zonnepanelen;
- omvormer;
- optimizers;
- montagesysteem.
Per onderdeel is de garantietermijn anders, ook wordt soms alleen het defecte onderdeel vervangen, waarbij je nog wel de arbeidskosten moet betalen. Soms is de garantie alles inclusief.
Voor de zonnepanelen zelf heb je ook een garantie op werking. Vaak is dit een lijstje met jaren en een percentage van de oorspronkelijke werking. Bijvoorbeeld: na 25 jaar is de werking nog minimaal 85% van de oorspronkelijke werking. Zorg dat je ook een garantie krijgt voor 10, 15 en 20 jaar, anders moet je 25 jaar wachten voordat je kunt claimen.
De voorwaarden en garanties zijn meestal behoorlijk ondoorzichtig en je hebt zelf vaak niet zoveel zin om alle kleine lettertjes door te nemen. Je moet dit toch wel doen! Zonnepanelen gaan lang mee en als je je huis verkoopt zal de nieuwe eigenaar het ook willen weten.
De leveranciers hebben zich via een aantal stichtingen of coöperaties verenigd zodat ze samen de koper meer zekerheid kunnen bieden bij problemen als een faillissement bij de leverancier. Meedoen aan zo’n garantiefonds is niet gratis. Soms kun je er voor kiezen en staat de prijs in de offerte. Soms doet de leverancier standaard mee en zit het in de prijs verwerkt.
Vaak wordt bij zo’n garantiefonds ook gesuggereerd dat de garantie op de onderdelen wordt verbeterd of verlengd. Na goed doorlezen blijkt dit vaak niet veel voor te stellen. De garantie bestaat er meestal uit dat een ander bedrijf uit de samenwerking zijn best gaat doen om bij de producent de garantie te claimen. Als dat niet lukt dan blijft het risico bij de koper.
Het garantiefonds garandeert ook meestal dat aanbetalingen bij faillissement niet verloren zijn. Dit is prettig. Aan de andere kant kun je ook aan jouw leverancier zeggen dat je niet wilt aanbetalen en dat je betaalt op dag van levering. Er zijn genoeg leveranciers die dit doen. Zo’n garantiefonds heeft dus een beperkt nut financieel. Wel is het rustgevend dat iemand in actie komt bij een faillissement van jouw leverancier.
Terugverdientijd
Vrijwel alle leverancier pakken flink uit met berekening van de terugverdientijd. Hiermee wordt bedoeld hoeveel jaar het duurt voordat je de investering hebt terugverdiend met de maandelijkse besparingen op de energiekosten.
Natuurlijk is het financiële plaatje belangrijk, maar het milieuvoordeel komt hier niet in terug. Ook dat is belangrijk bij de overweging.
Helaas schotelen de leveranciers over het algemeen een te rooskleurig beeld van de terugverdientijd. Ook het totale rendement berekenen ze over een periode van 25 jaar. Dit is een erg lange periode en er zal zeker aanvullend geïnvesteerd moeten worden in die periode voor onderhoud en vervanging van kapotte onderdelen. Dit wordt niet meegenomen.
Tot slot hebben we nog de afbouw van de salderingsregeling in 2025. Veel berekeningen houden hier nog geen rekening mee. Als argument wordt gebruikt dat alles nog niet zeker is. Dit klopt maar we weten wel zo ongeveer hoe het gaat worden.
Als je alles goed meeneemt, en natuurlijk zijn er veel verschillen tussen de installaties, dan moet je rekening houden met een terugverdientijd van iets meer dan 10 jaar en het rendement over 25 jaar is ca. 2%.
Conclusie
Het leveren en plaatsen van zonnepanelen is geen ingewikkelde zaak, maar moet natuurlijk wel netjes gedaan worden. Je moet vertrouwen hebben in jouw leverancier. Stel vragen tot je tevreden bent en alles begrijpt.
Stel je vragen aan Circulectric als je er niet uit komt.
(oorspronkelijke blog: 15-2-2021, update: 18-10-2022)
